Slawistiska konferenca Lwiwskeje uniwersity Iwana Franka ze sorabistiskimi poćahami – Wědomostna wuměna w ćežkich časach
Awtor přinoška: Fabian Kaulfürst
Wšěm wójnskim stracham a hrózbam klubu zorganizowachu slawisća Lwiwskeje uniwersity Iwana Franka hromadźe z ministerstwom za kubłanje a wědomosć Ukrainy 30. a 31. měrca slawistisku konferencu ze sylnym sorabistiskim pozadkom: Zeńdźenje bě wěnowane jednej z centralnych wosobinow ukrainskeje sorabistiki, Kostjantynej Trofymowyčej (1.4.1923-29.3.1993). Wone přewjedźe so składnostnje jeho 100. posmjertnych narodnin a 30. posmjertnin.
Wuměna wotmě so w rumnosćach uniwersity, wosebje pak digitalnje. Tak móžachu so nimo wobdźělnikow z Ukrainy tež hosćo z dalšich krajow, na př. ze Słowakskeje, Pólskeje, Bołharskeje, Wulkeje Britaniskeje a Łužicy z přinoškom wobdźělić. Lwiwscy wědomostnicy běchu widźomnje zwjeseleni, zo bě so z wědomostnej wuměnu čwak “normalneho žiwjenja” do jich wšědneho dnja nawróćił.
Struchła realita wšak njehodźeše so cyle wuspinkować, hižo w přeprošenju steješe: “Změjemy-li powětrowy alarm, prosymy wobdźělnikow z Ukrainy, zo bychu so do najblišeho škitneho ruma podali a po móžnosći z wěsteje městnosće dale dźěłali.” Hosći powitachu Wolodymyr Kačmar, prorektor za akademiske naležnosće Lwiwskeje uniwersity Iwana Franka, Roman Krochmalnyj, dekan filologiskeje fakulty uniwersity a Fabian Kaulfürst jako zastupjer Serbskeho instituta. Posledni wuzběhny dołholětne zhromadne dźěło łužiskeho slědźenišća z Lwiwskimi slawistami, kotrež chcedźa dale wjesć a stajnje zaso z nowym žiwjenjom pjelnić.
Poradźena překwapjenka bě, zo zaspěwa na spočatku holči chór “Lira” (lyra) pod nawodom Oksany Melnyčuk serbsku hymnu “Rjana Łužica”. Interpretacija wuměłčow bě w reprezentatiwnym a akustisce spodobnym schodźišću uniwersity wusahowaca. Tež druhi konferencny dźeń wupyši ćěleso ze serbskej pěsnju, a to ze Zejlerjowym “Młóckowskim spěwom”.
Poprawny konferencny dźěl započa z tym, zo spominachu něhdyši kolegojo a studenća na česćowaneho Trofymowyča. Wšo dohromady přizamkny so na 30 rěčespytnych, literaturo- a kulturowědnych přednoškow. Tójšto z nich měješe sorabistiske ćežišćo: Elena Ljubenowa předstaji prěnju bołharsce spisanu gramatiku hornjoserbšćiny a prěnju bołharsku sorabistisku monografiju. Oleksander Motornyj porěča wo literaturowědnym sorabistiskim slědźenju Wolodymyra Motorneho a wobswětli zdobom jeho mnohostronske poćahi do Łužicy. Małgorzata Mieczkowska, wospjet wobdźělniča lětnjeho kursa za serbsku rěč a kulturu Serbskeho instituta, porěča wo molerju Janu Buku a wo recepciji jeho tworjenja w Pólskej.
Serbsku literaturu w bołharskich přełožkach Georga Wilčewa předstaji na zakładźe materiala z němskich archiwow Olesja Lazarenko. “Bajkojtu matriks serbskeje dźěćaceje literatury” předstaji Olha Krawec. Fabian Kaulfürst z Choćebuskeje wotnožki SI přepytowaše wustupowanje kóncowkow -u, -oju, -eju w datiwje singulara maskulinow a neutrow w delnjoserbšćinje. Wón přirunowaše jich distribuciju w tekstowym korpusu a w korpusu ertneje rěče ze stawom přikładowych tabulkow Němsko-delnjoserbskeho internetoweho słownika.
Napjaty a zdobom hnujacy wokomik nasta, jako zjewi so w digitalnym konferencnym rumje njepřizjewjeny wobdźělnik, kotryž předstaji so jako přećel Trofymowyčec swójby. Bě pytnyć, zo bě nadměru rozbudźeny. Po něšto wujasnjowacych słowach přeradźi, zo sedźi w Moskwje a zo jara z ukrainskim ludom čuje. Na kóncu wupraji zmužity hósć, kotryž ukrainsce rěčeše, hišće zjawnu “Sławu Ukrainje”.