Genderlinguistika serbšćiny

Tematika “Gender” budźi w towaršnosći wulku skedźbnosć, při čimž wjedu wšelake naprawy w tutym zwisku husto dosć tež k polarizaciji. W Serbach su so tute aktiwity dotal lědma reflektowali, wothladajo wot někotrych socialnowědnych a stawizniskich studijow wo róli žonow a wot jednotliwych publicistiskich přinoškow. Přiwšěm wšak wobkedźujemy wosebje w publicistiskej praksy pospyty, w němčinje wustupowace tendency wužiwanja splažnoneutralneje rěče tež w serbšćinje wotbłyšćować. W tutej situaciji ma předležacy projekt systematisku inwentarizaciju rěčnych srědkow za zwuraznjenje splažnych rozdźělow w hornjo- a delnjoserbšćinje zmóžnić a prěni rěčespytny zakład za interdisciplinarne přeslědźenje splažnych rólow w serbskej towaršnosći poskićić.
Jako prěnje ma so zdźěłać kontrastiwny přehlad fleksiskich, słowotwórbnych, syntaktiskich a leksikaliskich wurazowych srědkow za splažne rozdźěle w hornjo- a delnjoserbšćinje. Přizamknje so powšitkowny přehlad wo wužiwanju splahi rozeznawacych resp. neutralizowacych rěčnych srědkow, wo strategijach za stworjenje symetrije mjenowanja přisłušnikow splahow a za spóznajomnosć žonow w rěči. To ma so zwjazać z podaćemi wo stilistiskim hódnoćenju tutych strategijow na zakładźe wobkedźbowanja pisomneho wužiwanja rěče kaž tež na zakładźe naprašowanjow pola wužiwarjow serbšćiny, wobšěrne korpusowe analyzy wšak tuchwilu hišće móžne njejsu. Situacija w serbšćinje modeluje a pruwuje so z pomocu praktiskich poradnikow za splažnosprawnu rěčnu praksu za němčinu (na př. Diewald/Steinhauer: Handbuch geschlechtergerechte Sprache. Berlin, 2020). Nimo toho maja so systemolinguistiske a pragmatiske přiznamjenja rěčneho zwuraznjenja splažnych rozdźělow w serbšćinje do konteksta tamnych słowjanskich rěčow stajić, za kotrež wotpowědne přepytowanja hižo předleža.