Wuwiśe pśedcytańskeje funkcije za dolno- a górnoserbsku pisnu rěc
Pśi góźbje implementěrowanja “pśedcytańskeje funkcije” za nimske teksty na internetowem boce Serbskego instituta (k dojśpiśu bźezbariernosći) jo se zasej pokazało, až daju se za wobej serbskej pisnej rěcy (górnoserbšćinu a dolnoserbšćinu) pšawniski notne napšawy k spěchowanju inkluzije we wobłuku digitalneje komunikacije jano pód wuraznje wobśěžowanymi wuměnjenjami pśesajźiś. Mjaztym až stoje za “wjelike” rěcy južo dawno gótowe wuwite a poměrnje tunje produkty k dispoziciji, njeeksistěruju w serbskej pisnej rěcy daniž wužywajobne komercielne produkty daniž dosegajuce wědomnostne pśedźěła za malsne wuwiśe.
Pó tom až jo se na zachopjeńku lěta 2018 z pozitiwnym wuslědkom z boka Serbskego instituta sonděrowało, lěc by wuwiśe pśedcytańskeje software za dolno- a górnoserbšćinu na zakłaźe tuchylnego slěźeńskego stawa ako teke nejskerjej k dispoziciji stojecego fachowego personala scełego w pśiměrjonem casu realizěrowaś dało, su se za drugu połojcu lěta 2018 ze Sakskego statnego ministaŕstwa za wědomnosć a wuměłstwo (SMWK) nejpjerwjej spěchowańske srědki za koncepcionelnu fazu pśizwólili. 2019 jo se pśizamknuła pilotowa faza, w kótarejž jo se zestajiło nadrobne wopisanje slěźeńskego stawa wó serbskej fonetice, fonologiji a ortoepiji a na tom zakłaźe jo se wuwił plan slěźenja. Mimo togo jo se chopiło wuwiśe prototypa za górnoserbsku pisnu rěc, glědajucy na to, až pśedlaže za górnoserbšćinu južo dosć wobšyrne slěźenja ako zakład. Za dolnoserbšćinu maju se wótpowědne pśepytowanja akle pśewjasć.
Wót 2022 běžy głowna faza projekta, kótaryž ma se až do 2024 wótzamknuś. Dojśpity mjazystaw se pśi góźbje zjawnosći pśedstajijo, na pśikład na Institutnem dnju Serbskego instituta 10.11.2021 we Wórjejcach.
Wót 23. januara 2023 móžotej se pśedcytańskej głosa Juro (dolnoserbski) a Matej (górnoserbski) w prědnej wersiji wuproběrowaś. Pśedcytańska funkcija jo w nachylnej wuwiśowej wokolinje dojśpjomna pód: https://tts-juro-matej.serbski-institut.de.
Wužywańske pokazki k testowej wokolinje how
Wužywarje su pśepšosone, swóje nazgónjenja a pokazki na mejlkowu adresu feedback-juro-matej@serbski-institut.de spósrědnjaś.
Na projekśe wobźělone: Jan Měškank, Astrid Schmiedelowa, Fabian Kaulfürst, Marcin Szczepański, dr. habil. Sonja Wölkowa (až do 03/2022), Lechosław Jocz (eksterny)
Spěchowarje
Toś ta napšawa se sobu financěrujo z dankowych srědkow na zakłaźe góspodaŕskego plana, wobzamknjonego wót Sakskego krajnego sejma.