Kulturelne bogatstwo a wjelerakosć jo głowna tema konference w Chóśebuzu
24. a 25. oktober buźo w Měsćańskem domje w Chóśebuzu fachowa konferenca Serbskego instituta, źož wědomnostnice a wědomnostniki ze wšakich fachowych pólow budu diskutěrowaś dla kulturneje wjelerakosći a imaterielnego kulturnego derbstwa. Za šyroku zjawnosć jo myslony wjacorny pśednosk stwórtk (zeger 18:00), źož dr. Marlen Meißner z nimskeje UNESCo-komisije buźo powědaś wót potencialow imaterielnego kulturnego derbstwa we casu pśeměnjenja góspodaŕskich strukturow.
„Na ten pśednosk wjaselim se wósebnje. Marlen Meißner pśiwobrośijo se we njom mjazy drugim identifikatoriskemu potacialoju imaterielnego kulturnego derbstwa. To klincy komplicěrowane, ale z tym jo měnjone na pśikład, až nałogi a typiske swěźenje mógu byś słup regionalneje a etniskeje identity. Referentka dr. Marlen Meißner jo z rodom z regiona a znajo wobstojnosći na měsće, wóna nawjedujo pśi Nimskej UNESCO-komisiji wótźělenje, ako jo zabrane z kulturnym derbstwom“, měni dr. Ines Kellerowa, kulturna wědomnostnica na Serbskem instituśe.
We UNESCO-wujadnanju z lěta 2003 k zdźaržanju imaterielnego kulturnego derbstwa (immaterielles Kulturerbe, krotko: IKE) stoj kulturna wjelerakosć we srjejźi. We njej se wopokažo žywosć kulturow a wóna inspirěrujo k nowym idejam. Luźe a towarišnosći woplěwaju ju z tym, až staraju se za tradicije, na pśikład typiske reje, muziku, swěźenje, rucnikaŕstwo abo bajki, a dawaju je dalej pśiducym generacijam. Na ten part pśipomogaju wóni, aby kulturna wjelerakosć se cesćiła.
Konferenca njebuźo tematizěrowaś jano, kak wědomnosć a politika wobchadatej z kulturneju diwersitu a imaterielnym kulturnym derbstwom, ale wóna pśedstajijo teke nazgónjenja z raźiśelskeje prakse, ako wise gromadu z UNESCO-wujadnanim a jogo realizěrowanim we Nimskej. Pósporomnje pśikładow etniskich a rěcnych mjeńšynow pśidu teke druge formy kulturneje diwersity we regionach do grona, na pśikład rozdźěle mjazy měsćańskimi a najsańskimi rumami. Cil teje konference jo, pśiś k nowym wuznaśam, kak dej se w pśichoźe wobchadaś ze žywym a bogatym kulturnym derbstwom we Łužycy.
Konferenca jo źěł projekta Praktiki imaterielnego kulturnego derbstwa w Dolnej Łužycy w ramiku cełkownego projekta Digitalny portal k serbskim a łužyskim rěcnym a kulturnym krajinam a wóna se spěchujo pśez Załožbu za serbski lud z pjenjez Zwězkowego ministaŕstwa za nutśikowne nastupnosći a za domownju na zakłaźe zwólenja pśez Nimski parlament.
We projekśe „Digitalny portal k serbskim a łužyskim rěcnym a kulturnym krajinam” deje se serbske kulturne pókłady w Dolnej Łužycy wobšyrnje digitalnje registrěrowaś, wopisaś a slědkoju na wěcejrěcnem online-portalu prezentěrowaś. Głownje źo wó zběranje a pśigótowanje wědomnostnych datow za pózdźejšu prezentaciju – za wědomnostnice a wědomnostniki, ale teke za interesěrowane luźe a aktery kulturnego źěła we towaristwach, na pólu kulturnego kubłanja, w kulturnem turizmje a we kulturnem a kreatiwnem góspodaŕstwje.
Serbske rěcne a kulturne derbstwo regiona dej se na ten part widobnjejše wucyniś a slědkoju se za pśiduce generacije wuchowaś a jim na wužytk byś.