Dolnoserbska Digitalna biblioteka prezentěrowana

Joanna Szczepańska a dr. Fabian Kaulfürst, wědomnostnej sobuźěłaśerja rěcywědnego wótźělenja Serbskego instituta w Chóśebuzu, stej źinsa (17. februar) na digitalnem informaciskem zarědowanju prědny raz šyrokemu publikumoju prezentěrowałej dolnoserbsku Digitalnu biblioteku, kótaraž wopśimjejo wjeliki źěł dolnoserbskego historiskego pismojstwa.

“Za taku małku mjeńšynowu rěc, kaž dolnoserbska rěc jo, jo Digitalna biblioteka jadnorazowe žrědło za rešerše a z tym zrownju tekstowy korpus, kótaryž dajo se wjelebocnje wužywaś. Wjeliki źěł historiskego pismojstwa jo něnto južo we wusokej kwaliśe lažko a za wšyknych pśistupny – to jo dłymoka studnja połna drogotkow, z kótarejž mógu póceraś rěcywědniki a kulturne wědomnostniki rowno tak ako wejsne chronisty a žurnalisty. Z tym smy wjeliku kšoceń doprědka stupili na droze k wobšyrnej dokumentaciji dolnoserbskeje rěcy”, jo zaprědka we swójom statemenśe gronił dr. Hauke Bartels , wjednik projekta a direktor Serbskego instituta.

Dlej ako dwě lěśe (wót oktobera 2019 do kóńca 2021) jo ceła licba luźi w Serbskem instituśe na tom projekśe źěłała. Nastała jo z wjelikeju procu pśigótowana a wobźěłana tekstowa baza, kótaraž dajo se šyroko wužywaś.

Dolnoserbska biblioteka jo wót kóńca januara 2022 online (pód adresu www.dolnoserbski.de/biblioteka). We njej namakaju se dermo pśistupne retrodigitalizěrowane wudaśa staršych dolnoserbskich śišćanych tekstow. Wóna jo wózjawjona ako nowy modul w dolnoserbskem portalu www.dolnoserbski.de. Biblioteka wopśimjejo publicistiske teksty (Bramborski Casnik, Wósadnik) rowno tak ako Pratyju. Wušej togo su tam spśistupnjone dolnoserbske teksty z biblioteki Maśice Serbskeje a wuzwólone jadnotliwe teksty – nagromadu jadnab 200 knigłow. Digitalna biblioteka njejo filologiske nowowudaśe, ale bazěrujo na korpusowych tekstach we wusokej kwaliśe. Wšykne teksty mógu se pśidatnje wólodowaś we formatach PDF, TXT a ePUB.

Nejstaršy casnik, ako stoj k dispoziciji, jo wudaśe Bramborskego serbskego Casnika z lěta 1848 (https://dolnoserbski.de/biblioteka/pokaz/bramborski-sserski-zassnik-1848-01). Nejstarše digitalizěrowane knigły su Doctor Martina Luthera Maly Catechismus we pśełožku Jana Bogumiła Fabriciusa z lěta 1706 (https://dolnoserbski.de/biblioteka/pokaz/fabricius-kleiner-katechismus).

Dolnoserbska Digitalna biblioteka jo se wuwiła w ramiku projekta z tśeśich srědkow “Koncepcija a wuźěłanje na korpusowych tekstach bazěrujuceje dolnoserbskeje digitalneje biblioteki” ako modul ned-projekta na pólu strukturneje změny “Walorizacija imaterielnego kulturnego derbstwa w nimsko-słowjańskem konteksće” (krotko IKE). Cełkowny projekt IKE jo se spěchował pśez Zagronitu za kulturu a medije pśi zwězkowem kněžaŕstwje a se pódpěrał pśez Bramborske ministaŕstwo za wědomnosć, slěźenje a kulturu. IKE jo zgromadny projekt Serbskego instituta, pśedewześa Domowina Dolna Łužyca Projekt gGmbH a spěchowańskego towaristwa Domowniskego muzeja w Dešnje.