Wićaz-Praski, Jurij (1899–1974)

Lehmann, Georg

* 19. 10. 1899 Špitl / Spittel (Kamenz)
† 22. 1. 1974 Praha / Prag

Žurnalist, přełožowar.

Tachantska šula w Budyšinje, 1913–17 chowanc Serbskeho seminara w Praze, tam němski Małostronski gymnazij, 1917–18 wojak, zapowědźi wojersku słužbu, 1918–20 realny gymnazij a 1920–22 njedokónčeny studij prawnistwa w Praze; 1922 započa jako žurnalist dźěłać pola Čěskosłowakskeje nowinskeje kenclije (ČTK), 1930–33 swobodny žurnalist za wukrajne nowiny, 1933–39 korespondent ČTK w Bołharskej, Turkowskej, Grjekskej, 1939–46 tež korespondent za Telegrafisku agenturu Sowjetskeho zwjazka (TASS), 1941 fašistiskich wobstejnosćow dla do Bliskeho wuchoda, korespondent ČTK a sobuwudawaćel čěskorěčneho tydźenika w Jerusalemje, 1946 hač do spočatka pjećdźesatych lět korespondent ČTK w Parisu, Londonje, Moskwje a při sydle Organizacije Zjednoćenych narodow w New Yorku, dźěło w nutřkoredakciskej słužbje ČTK w Praze.
Dopisowaše do serbskich nowin wo politiskich podawkach na swěće kaž tež wo serbskočěskich poćahach. J. Paće je pomhał při zestajenju serbskich wučbnicow. 1922 přełoži Tomáša G. Masarykowu knihu „Nowa Europa“.
Nimo swojeho žurnalistiskeho dźěła wěnowaše so literarnemu přełožowanju ze swětowych rěčow do čěšćiny kaž tež z čěšćiny do serbšćiny, mj. dr. wozjewi serbsce někotre přełožki Jana Nerudowych „Małostronskich powědančkow“ (Budyšin 1961) a Aloisa Jirásekowu „Filozofisku historiju“ (Praha 1921). Ze słowakšćiny přenjese do serbšćiny roman Františeka Hečki „Drjewjana wjes“ (Budyšin 1959) a za Němsko-Serbske ludowe dźiwadło přełoži 1971 z bołharšćiny Iwana Wazowowu hru „Hońtwa za zastojnstwom“.
W. bě wot 1920 čłon Maćicy Serbskeje.

DALŠE WOZJ.: „Průvodce Bulharskem“ (sobuawtor Václav Starý), Praha 1938; „Z Kamjenskim nosom“, I-II, Budyšin 1961/63

ŽÓ./LIT.: K. Cvejn, Životní jubileum Jurije Wićaza – Přehled lužicko-srbského kulturního života 13 (Praha 1970), str. 35-38; J. Petr, Nekrolog – Český lid 61 (1974), 4, str. 236-237

Nowy biografiski słownik k stawiznam a kulturje Serbow, wud. wot: Jan Šołta, Pětr Kunze a Franc Šěn, Budyšin: Ludowe nakładnistwo Domowina, 1984