Krušwica, Jan (1811–1882) & Jan Bjarnat (1845–1919)

Kruschwitz, Johann Bernhard

* 14. 5. 1845 Dołha Boršć / Förstgen (Niesky)
† 13. 10. 1919 Wjerbno / Werben

Farar, kěrlušer, kulturny prócowar

1859–66 gymnazij w Budyšinje, studij teologije we Wrótsławju a Berlinje; 1870–72 prědarski seminar we Wittenbergu, 1872–74 wikar w Neustadće w Hornjej Šleskej, 1874–78 farar w Hbjelsku a 1878–1919 we Wjerbnje; syn Jana Krušwicy.
Delnjoserbsku rěč bě nawuknył pola M. Kosyka. K. běše składnostny spisowaćel a kěrlušer. Dopisowaše nastawki ze wšědneho žiwjenja do delnjoserbskeho Casnika a zběraše material z regionalnych stawiznow. Z toho nasta spis „Geschichte der Kirche zu Werben“ (Cottbus 1911); serbsce jako „Ze stawiznow Wjerbnjanskeje cyrkwje“ – Časopis Maćicy Serbskeje 1915. Wojowaše w swojej wosadźe konsekwentnje a wuspěšnje za wuchowanje serbskeje rěče. Zawjedźe samostatnu serbsku božu słužbu a docpě 1883 wužiwanje nowych serbskich spěwarskich. Hromadźe z B. Běgarjom přełoži cyrkwinsku agendu do serbšćiny, kotraž so wot 1898 we wšěch pruskich wosadach nałožowaše. Wuspěšnje je spěchował wuwiće ratarstwa, wosebje přez wutworjenje Raiffeisenoweho towarstwa 1895 za Wjerbno a wokolinu. Bě 1880 sobuzałožer Maśicy Serbskeje a hač do 1919 městopředsyda.

ŽÓ./LIT.: W. Nowy, Nekrolog – Časopis Maćicy Serbskeje 73 (1920). str. 49-50; Mětšk, Chrestomatija, II, str. 94-99

Nowy biografiski słownik k stawiznam a kulturje Serbow, wud. wot: Jan Šołta, Pětr Kunze a Franc Šěn, Budyšin: Ludowe nakładnistwo Domowina, 1984

Kruschwitz, Johann

* 22. 8. 1811 Radšow / Großradisch (Niesky)
† 2. 1. 1882 Dołha Boršć / Förstgen (Niesky)

Farar, spisaćel nabožinskich spisow.
Nan Jana Bjarnata Krušwicy; 1827–35 gymnazij w Budyšinje, wot 1835 studij teologije w Lipsku; domjacy wučer w Křišowje, 1844–82 farar w Dołhej Boršći.

ŽÓ./LIT.: O. Wićaz, Jan Krušwica a jeho syn Bjarnat – Łužica 43 (1928), str. 3-4, 18-19