Krječmar, Pawoł (1898–1979)

Kretschmer, Paul

pseudonym: Budyšan

* 13. 9. 1898 Budyšin / Bautzen
† 16. 8. 1979 Budyšin / Bautzen

Pismikistajer, Domowinski prócowar, ludowy spisowaćel.

1913–17 wučba w Smolerjec ćišćerni w Budyšinje, 1917–21 pismikistajer w ćišćerni Towarstwa swj. Cyrila a Metoda, 1922–26 pismikistajer a 1926–37 mašinski stajer a sobudźěłaćer w Smolerjec ćišćerni, 1937–45 składnostne dźěło jako zastupnik zawěsćernjow, 1945 w Praze a Budyšinje, 1946–47 nawoda serbskeje ćišćernje w Rumburku, 1947–65 přistajeny wabjenskeje agentury a w ćišćerni Nowa Doba w Budyšinje; bratr Mikławša Krječmarja.
K. załoži sobu Budyske towarstwo Nadźija a Zwjazk serbskich spěwnych towarstwow (1923), organizowaše Ptače kwasy, Domowinske a towarstwowe zlěty kaž tež nazymske koncerty. K. bě čłon předsydstwa Serbskeho sokołskeho zwjazka, 1924–37 běše čestnohamtski sekretar Domowiny a zdobom do 1933 župan župy Jan Arnošt Smoler. 1945 bu čłon Łužiskoserbskeho narodneho wuběrka w Praze a za krótki čas zaso sekretar Domowiny.
1929 wuńdźe zběrka basnjow. Wuběrk jeho dopomnjenskich nastawkow wo serbskim kulturnym žiwjenju w dobje Weimarskeje republiki wuda so jako zběrki. Mnoho je dokonjał wot 1962 při organizowanju pisacych dźěławych w Budyšinje.

WOZJ.: „Raj myslow a sonow z Łužiskich honow“, Budyšin 1929; „Zapis serbskich towarstwow, zjednoćenstwow a zwjazkow“, Budyšin 1931; „Ty a ja! Chutne rozpominanje wo serbskim narodnym dźěle“ – Serbske Nowiny 1931, přiłoha; „91 lět serbskich koncertow“ – Serbske Nowiny 1936, přiłoha; „Pisacy dźěłaćer“ – Rozhlad 12 (1962), 10, str. 260-265; „Kulowski kóń, čorne wuměłstwo a Božidar“, Budyšin 1973; „Dopomnjenki na dźěławosć Budyskeho towarstwa ‚Nadźija‘ mjez swětowymaj wójnomaj“ – Lětopis B 23/1 (1976), str. 44-62

ŽÓ./LIT.: J. Cyž, Pawoł Krječmar – pjećašěsćdźesatnik – Rozhlad 13 (1963), 9, str. 277-278; Pawoł Krječmar 65 lět – Katolski Posoł 13, 8. 9. 1963; J. Młynk. Ludowy basnik a narodny prócowar – Rozhlad 18 (1968), 9, str. 344-347; J. Cyž, Nekrolog – Rozhlad 29 (1979), 9, str. 359-360

Nowy biografiski słownik k stawiznam a kulturje Serbow, wud. wot: Jan Šołta, Pětr Kunze a Franc Šěn, Budyšin: Ludowe nakładnistwo Domowina, 1984