Kocor, Korla Awgust (1822–1903)

Katzer, Karl August

* 3. 12. 1822 Zahor / Berge
† 19. 5. 1904 Ketlicy / Kittlitz

Wučer, komponist a dirigent.

1836–38 wučerska preparanda na Židowje, 1838–42 Krajnostawski wučerski seminar w Budyšinje; 1842–44 wikar a 1844–52 wučer w Stróži pola Zubornički, 1852–88 prěni wučer, kantor a organist w Ketlicach, 1888 na wuměnk.
Ze swojim hudźbnym tworjenjom a hudźbno-organizatoriskim skutkowanjom měješe bytostny wuznam za wuwiće serbskeje byrgarskeje narodneje kultury. 1845 propagowaše hromadźe z J. A. Smolerjom a H. Zejlerjom zarjadowanje serbskeho spěwanskeho swjedźenja a dósta jako „hudźbny direktor“ nadawk, jón přihotować a přewjesć. Dnja 17. 10. 1845 wotmě so w Budyšinje prěni serbski chórowy koncert, za kotryž bě K. 18 titulow na teksty předewšěm Zejlerja skomponował, na př. „Na serbsku Łužicu“ (dźensa serbska narodna hymna), „Serbska meja“ a „Zawod k prěnjemu serbskemu swjedźenjej za klawěr“. Hač do lěta 1851 sćěhowaše dalšich dźewjeć spěwanskich swjedźenjow. Do započatka pjećdźesatych lět skomponowa K. něhdźe 40 spěwow na serbske teksty, prěni spěwowy cyklus „Šěsć spěwow serbskich“, swětnej oratorijej „Serbski kwas“ a „Zně“ a 13 instrumentalnych twórbow.
W decembrje 1848 załoži K. kubłanske towarstwo, kotrež wot 1849 jako Serbske towarstwo za Stróžu a Zuborničku skutkowaše.
Z oratorijomaj „Nalěćo“ (1860) a „Israelowa zrudoba a tróšt“ (1861) so dokonjanosć jeho hudźbneho tworjenja połnje rozwištej; z poslednim běše wón bóle mjez němskim publikumom w Drježdźanach znaty. Po womjelknjenju zhromadneho dźěła ze Zejlerjom přiwobroći so K. ke komornej hudźbje a k wobdźěłanju serbskich ludowych spěwow. 1868 wuda „Wěnc narodnych spěwow Hornjo- a Delnjołužiskich Serbow“.
1871 dokomponowa na Zejlerjowy tekst prěnju serbsku operu „Jakub a Kata“. Po wudaću prěnjeju zwjazkow Zejlerjowych zhromadźenych spisow 1883 měješe cyły tekst Počasow k rukomaj; po nim skomponowa swětne oratorije „Podlěćo“ (1883), „Nazyma“ (1886) a „Zyma“ (1889). Po 1890 stwori poslednje hač dotal njepředstajene wokalne cykle: swětny oratorij „So zwoni měr“ (1891), duchowny oratorij „Serbski rekwiem“ (1894), spěwohru „Wodźan“ (1896) na tekst H. Dučmana. 1901 napisa swoje poslednje dźěło „Laetare“. Bě wot 1847 čłon Maćicy Serbskeje a wot 1897 čestny sobustaw, 1895–97 bě předsyda jeje hudźbneho wotrjada.

DALŠE WOZJ.: „Sadowa knižka“, Budyšin 1851; „Wo nastaću naspěwow a hudźbnych nastrojow“ – Časopis Maćicy Serbskeje 41 (1888), str. 94-97; Ketlicy – Łužica 10 (1891), str. 60-61; „Spomnjenki na H. Zejlerja“ – Łužica 11 (1892), str. 20-21; „Prěni serbski spěwanski swjedźeń 17. oktobra 1845“ – Łužica 11 (1892), str. 90-91; „Słowo wo Zejlerjowych spisach“ – Łužica 13 (1893), str. 92-93

ŽÓ./LIT.: K. A. Fiedler, Nekrolog – Časopis Maćicy Serbskeje 58 (1905), str. 138-162; Z. Košciów, Korla Awgust Kocor, Budyšin 1972; F. Mětšk, Kocorowe zawostajenstwo, Budyšin 1971; J. Rawp, Die Jugend- und Seminarjahre K. A. Kocors (Katzers) – Lětopis C 18 (1975), str. 80-96; ts., Serbska hudźba, Budyšin 1979, str. 59-67; ts., Sadowa knižka Korle Awgusta Kocora – Protyka 1981, str. 94-95

Nowy biografiski słownik k stawiznam a kulturje Serbow, wud. wot: Jan Šołta, Pětr Kunze a Franc Šěn, Budyšin: Ludowe nakładnistwo Domowina, 1984