Imiš, Jaroměr Hendrich (1819–1897) & Imišowa, Mila (1827-1895)

Immisch, Friedrich Heinrich

* 16. 12. 1819 Bukojna pola Hućiny / Buchwalde bei Guttau
† 12. 12. 1897 Hodźij / Göda

Farar.

1832-40 gymnazij w Budyšinje, tu 1839 sobuzałožer towarsta Societas Slavica Budissinensis, wot 1840 studij teologije w Lipsku, 1841 zastup do korpsa Lusatia; 1846-51 jako kandidat duchownstwa wučer na měšćanskej šuli w Budyšinje, 1851-58 farar we Wóslinku a 1858-97 w Hodźiju.
I. so w štyrcetych lětach žiwje zasadźi za serbske kulturne prócowanje, běše sobuzałožer Maćicy Serbskeje a zastawaše w njej wot započatka wšelake zastojnstwa. W lětomaj rewolucije 1848/49 so prócowaše wo zorganizowanje centralneje serbskeje peticije, t. mj. Wulkeje próstwy Serbow na sakske knježerstwo, kotraž dósta podpěru něhdźe 40 000 Serbow, bydlacych w Sakskej. Wobdźěli so tež na dźěle Serbskeho rěčenskeho towarstwa wot nazymy 1848.
Hdyž so 1882 započa wótra šowinistiska šćuwańca w němskich nowinach přećiwo tym „panslawistam“ w Budyšinje, stupi so wón ze spisom „Der Panslawismus …“ přećiwo tutym přisłodźenjam.
Zo by so serbskim a druhim studentam teologije dóstało lěpše přihotowanje na jich zastojnske dźěło mjez Serbami, załoži wón z přizwolenjom sakskeho kultusoweho ministerstwa při swojej farje w Hodźiju Serbski homelitiski seminar, w kotrymž so studenća kóždolětnje we wulkich prózdninach štyri
njedźele schadźowachu a so zwučowachu. I. běše předsyda Serbskeje prědarskeje konferency a
Serbskeho ewangelsko-lutherskeho knihoweho towarstwa, 1876-91 běše sobustaw Sakskeje krajoweje
synody, wot 1886 słušeše do rjada čestnych předsydow Maćicy Serbskeje. Sakski kral jeho wuznamjeni ze zasłužbowym rjadom I. rjadownje, uniwersita w Lipsku jeho powyši čestnje na licentiata theologiae a pozdźišo tež na doktora honoris causa.

WOZJ.: „Der Panslawismus unter den sächsischen Wenden mit russischem Geld betrieben und zu den Wenden in Preußen hinübergetragen. Deutsche Antwort eines sächsischen Wenden“, Leipzig 1884

ŽÓ./LIT.: A. Muka, Nekrolog – Časopis Maćicy Serbskeje 51 (1898), str. 117-121; O. Wićaz, Listowanje Hendricha Imiša z Michałom Domašku – Časopis Maćicy Serbskeje 87 (1934), str. 28-43, 105-113; 88 (1935), str. 25-43; 90 (1937), str. 3-16; Zwahr, Bauernwiderstand, str. 44-47

Nowy biografiski słownik k stawiznam a kulturje Serbow, wud. wot: Jan Šołta, Pětr Kunze a Franc Šěn, Budyšin: Ludowe nakładnistwo Domowina, 1984

Immisch, Mila, geb. Pfuhl

* 26. 3. 1827 Přišecy / Preuschwitz
† 21.2. 1895 Hodźij / Göda

Basnjerka.

Sotra Křesćana Bohuwěra Pfula, 1851 mandźelska Jaroměra Hendricha Imiša.
Je spisała w lětach 1849-53 někotre wótčinske basnje, w kotrychž so hori za serbske narodne wozrodźenje. Pozdźišo sćěhowachu někotre nabožinske pěsnje a tajke za dźěći, te poslednje basnje wěnowaše synej Měrćinej Imišej (* 25. 7. 1869 Hodźij / Göda † 1. 12. 1921 Drježdźany / Dresden, dr. jur., zastojnik při železnicy). Jemu je pisała kulturnje hódne serbske listy.
Bě wot 1847 čłonka Maćicy Serbskeje.

WOZJ.: J. Wałtar, Za dušu a wutrobu. Zběrka basni a spěwow. Z přidawkom pěsni a spěwow Mile Imišoweje rodź. Pfulec …, podał E. Muka, Budyšin 1897; O. Wićaz, Z listow Hodźijskeje fararki Mile Imišoweje na jejneho syna Marćina – Předźenak 82 (1936), str. 57-62

ŽÓ./LIT.: R. Jenč, Stawizny, I, str. 398-399; Petr, Křesćan Bohuwěr Pful, str. 23-26

Nowy biografiski słownik k stawiznam a kulturje Serbow, wud. wot: Jan Šołta, Pětr Kunze a Franc Šěn, Budyšin: Ludowe nakładnistwo Domowina, 1984