Fryco, Jan Bjedrich (1747–1819) & Pomgajbog Kristalub (1744–1815)
Fryco, Jan Bjedrich – Fritze, Johann Friedrich
* 20. 9. 1747 Gołkojce / Kolkwitz
† 15. 1. 1819 Gołkojce / Kolkwitz
Farar, spisaćel, rěčewědnik a demograf.
Syn fararja, bratr Pomgajboga Kristaluba Fryca; gymnazij w Choćebuzu a Lubinje, 1766–69 studij teologije w Halle a zdobom wučer tam w Franckowej syrotowni; 1769–73 rektor a archidiakon we Wětošowje, 1773–78 farar w Korjenju a 1778–1808 w Gołkojcach, 1808 na wuměnk.
Hač do 1791 bě cyły „Stary zakon“ do delnjoserbšćiny přełožił, kotrehož knižne wudaće wón po dołhich jednanjach z pruskej wyšnosću 1796 přetłóči. Njewozjewjenej wostaštej „Delnjoserbski słownik“ a „Rěčnica“ (1791), dokelž so dosć subskribentow njenamaka. Wulki wuznam ma tež jeho za zarjadnistwo J. M. Budarjoweho wotkazanja zdźěłany statistiski přehlad Serbow w delnjołužiskim markhrabinstwje po stawje lěta 1767.
ŽÓ./LIT.: K. A. Jenč, Pismowstwo, str. 134-135; F. Mětšk, Die brandenburgisch-preußische Sorbenpolitik im Kreise Cottbus vom 16. Jahrhundert bis zum Posener Frieden 1806, Berlin 1962, str. 64-76; W. Zeil, Der Briefwechsel Michał Jan Wałdas und Jan Bjedrich Frycos mit Karl Gottlob von Anton – Lětopis A 16/1 (1969), str. 74-79
Nowy biografiski słownik k stawiznam a kulturje Serbow, wud. wot: Jan Šołta, Pětr Kunze a Franc Šěn, Budyšin: Ludowe nakładnistwo Domowina, 1984
Inventar »
Fritze, Gotthelf Christlieb
* 16. 10. 1744 Gołkojce / Kolkwitz
† 17. 3. 1815 Choćebuz / Cottbus
Farar, pietist, spisaćel, basnik.
Syn fararja, bratr Jana Bjedricha Fryca; gymnazij a studij teologije w Halle; 1767–71 farar w Kałkojcach, 1771–1815 archidiakon při klóšterskej (serbskej) cyrkwi w Choćebuzu.
Nimo prědowanjow a druhich nabožnych spisow wozjewi F. horstku epigramow a někotre składnostne basnje (1774 „Zaspy! Ty luba wjas, lažyš w popjele zas“, 1797 „Powitarski kjarliž“, „Luby serbski lud!“) 1774 wuńdźe prěnje wudaće serbskeho přełožka knihi „Die Ordnung des Heils und der Seligkeit“; hač do 1854 sćěhowaše 11 dalšich wudaćow, 1813 prěni króć pod serbskim titulom „Ta hordnunga togo strowja“. W rukopisu wosta jeho serbska agenda.
DALŠE WOZJ.: „Niederlausizke serbske prjatkarske knigły“, Chośebuz 1792; „Prjatkowanje na prědnu njeźelu po tśoch kralach“, Chośebuz 1796; „Bjatowarske knigły“, Chośebuz 1797; „Te słušnosće togo kśesćijana“, Chośebuz 1802
ŽÓ./LIT.: K. A. Jenč, Pismowstwo, str. 133-134; Mětšk, Chrestomatija, I, str. 153-159
Nowy biografiski słownik k stawiznam a kulturje Serbow, wud. wot: Jan Šołta, Pětr Kunze a Franc Šěn, Budyšin: Ludowe nakładnistwo Domowina, 1984