Broniš, Kito Wylem (1788-1881)

Bronisch, Christian Wilhelm

* 5. 12. 1788 Pricyń / Pritzen
† 12. 12. 1881 Drjowk / Drebkau

Farar, rěčespytnik.

Gymnazij we Łukowje, 1808–11 studij teologije w Lipsku; 1811–16 domjacy wučer w Lubinje, 1816–26 farar w Změšowje a 1826–74 w Pricynje, 1874 na wuměnk, přesydlenje do Drjowka.
B. běše wuznamny serbowědnik 19. lětstotka. Jako rěčespytnik zaběraše so předewšěm z onomastiku,
etymologiju a dialektologiju, jeho zajim słušeše pak tež ludowědźe, stawiznam a krajowědźe. Raznje zakitowaše serbsku rěč, na př. w nastawku „Verdient die wendische Mundart in der Niederlausitz den Vorwurf des Barbarismus“ (Neues Lausitzisches Magazin 1846). Bě wot 1844 čłon Hornjołužiskeje towaršnosće wědosćow w Zhorjelcu.

DALŠE WOZJ.: „Mitteilungen aus einem alten Wörterbuche der niederlausitzisch-serbischen (wendischen) Mundart“ – Jahrbücher für slawische Literatur, Kunst und Wissenschaft 1854, str.
331–344, 537–556; „Delnjołužiske substantiva pluralia tantum“ – Časopis Maćicy Serbskeje 15 (1862), str. 108–109; „Slavische Familiennamen in der Niederlausitz“, Bautzen 1867

ŽÓ./LIT.: K. A. Jenč, Pismowstwo, str. 148; J. Petr, Kohlasu Šafaříkova díla v Lužicí – Slavia 2/30, str. 312–317 (Rec. wot P. Nowotneho – Lětopis A 10/1 , str. 125–127 z wobšěrnej bibliografiju Bronišowych wozjewjenjow); G. Hančka, Z mnohich jeho nastawkow rěči jeho wulka lubosć k delnjoserbskej maćeršćinje – Nowa doba 35, 287, 5. 12. 1981, Předźenak)

Nowy biografiski słownik k stawiznam a kulturje Serbow, wud. wot: Jan Šołta, Pětr Kunze a Franc Šěn, Budyšin: Ludowe nakładnistwo Domowina, 1984